شناخت، طرح مرمت و باززنده سازی نارین قلعه میبد

1) بیان مسئله شاخص ترین و در عین حال کهن ترین پدیده باقی مانده از نهادهای شهرنشینی قدیم که نشان از حضور سیاسی-نظامی و دولتی-حکومتی در میبد را دارد، کهن دژ نارین قلعه است. نارین قلعه میبد ساختاری است متولد شده از خشت با کمیت سنی ارزشمندی در تاریخ (...ساسانی- آل مظفر)، که تمام آنچه از یک ساختار خشتی می دانیم را می نمایاند. نارین قلعه میبد بر بالای بلندترین پشته گلی زمین به ارتفاع 25 متر که به صورت دماغه ای پیش آمده واقع شده و به عنوان قلعه یا ارگ، حاکم نشین شهر بوده و حاکمیت سیاسی محدوده ای وسیع را بر عهده داشته است. این عمارت خشتی افسانه ای، کهن ترین بنای استان یزد می باشد که بر اساس تازه ترین کاوشهای باستان شناسی، آثاری مربوط به اواسط هزاره چهارم قبل از میلاد را در آن به دست آورده اند. همانطور که مشاهدات و مطالعات میدانی نشان می دهد، سازه ای با این وسعت و تاریخ که مورد توجه حکومت های وقت منطقه بوده، می تواند عامل اصلی رشد و توسعه شهری در این منطقه بوده باشد، 2) هدف تحقیق امروزه با توجه به گسترش علوم وابسته به معماری، اطلاعات کمی در رابطه با فن شناسی معماری سنتی و بومی ایرانی در دست داریم گویی ذهنیت توجه به تجربه های گذشتگان و نشستن در مکتب بزرگان علم و دانش کم رنگ شده است. شاید مطالعه و پژوهش در زمینه بناهای تاریخی بر جای مانده در جای جای این سرزمین، مسکنی بر درد فراموشی مدرنیته باشد. در پروسه فوق سعی بر آن شده تا با شناخت اجمالی قلعه ها در ایران و چگونگی فرهنگ قلعه داری و قلعه نشینی، گامی در جهت شناخت هر چه بیشتر رفتار نارین قلعه میبد نموده و با بررسی های اجمالی جلوه های مختلف کهندژ میبد به گوشه ای از الگوهای اصیل معماری قلعه ها دست یابیم. و در عین حال با مطالعه و شناخت میبد کهن و به ویژه نارین قلعه میبد (کهندژ اسطوره ای) و بررسی و مشکلات موجود که به دلایل گوناگون موجب مخدوش شدن هویت و سازه اثر گردیده و با مطالعه طرحهای تحقیقاتی و پژوهشی مرتبط با بنا در ابعاد مختلف و هم چنین مطالعات میدانی و مستمر در بنا و حوزه پیرامونی آن به شناسایی عوامل مخل آسیب رسان پرداخته و با ارائه راه کارهای پیشنهادی منطبق بر بنا، طرح مرمت و حفاظت کهندژ میبد را ارائه داده و در نهایت با بررسی پتانسیل های بالقوه و عمیق شهر میبد چون فرهنگ، مردم شناسی موقعیت خواص استراتژیک... و شناسایی کمبودهای محیطی – فرهنگی به باززنده سازی فرهنگ قلعه نشینی به صورت ویژه و خواص جانی دوباره به اثر بخشیم و آن را به عنوان عنصری ارزشمند ملی به همگان عرضه نماییم. 3) اهمیت موضوع تحقیق زمانی قلعه ها مهمترین کانون سیاسی-نظامی مردم محسوب می شدند و در حیات اجتماعی و گسترش یک قوم یا ملت نقش موثری داشت. در این رابطه می توان نارین قلعه میبد را بازنمایی کرد کهندژی که جزو قدیمی ترین قلعه های منطقه مرکزی ایران محسوب می شود و تاریخی در حدود 2000 سال را با خود به یدک کشیده و به گونه ای عمل کرده که پایداری و اقتدارش بعد از گذشت ناملایمات بسیار در طول تاریخ را همچنان می توان به وضوح در لابلای خشت های آن مشاهده نمود. اما از بارزتریبن ویژگیهای فضاهای این قلعه ارزش های تاریخی و معماری آن است که در لابه لای صفحات سرگذشت بنا نهفته است و برای شناخت، آگاهی و حفاظت هر چه بیشتر آن نیاز به مطالعات و پژوهش های پیگیر دارد. سوالات و فرضیه های تحقیق: به طور کلی پیش فرض های مطرح شده در پروژه فوق به شرح زیر می باشد: - مطالعه و شناخت یک اثر تاریخی به چه عواملی بستگی دارد. - اصول ساخت و ساز سنتی و نحوه برخورد با آثار در دوران تاریخی چگونه دنبال شده است. - اصول ساخت و شکل گیری قلعه ها در دوران تاریخی چگونه است. - مرمت به معنای علمی و عملی خود چیست. - عوامل تأثیرگذار بر گزینش روش خاصی در مرمت چیست و نحوه برخورد با اثر چگونه است. - احیاء چیست ؟ - نظام مدیریت پایدار در مجموعه های تاریخی داخل شهری چگونه است. 4) واژه های کلیدی قلعه –میبد کهن- خشت- ساختارهای خشتی-آسیب شناسی- مرمت- تجدید ساختار- باززنده سازی- ارزشهای هویتی.